علت یخ زدن داخل یخچال می تواند موارد مختلفی باشد. یخچال ها نیز مانند تمام لوازم و قطعات الکترونیکی دیگر گاهی دچار ایراداتی می شوند. یکی از این ایرادات که هر روزه کاربران از آن به مراکز تعمیرات یخچال شکایت می کنند، یخ زدن داخل یخچال است. اما علت یخ زدن داخل یخچال چیست؟ داخل یخچال حسگرهایی وجود دارد که باعث تنظیم دمای داخل یخچال و جلوگیری از یخ زدن میشود.
علت یخ زدن داخل یخچال، میتواند معیوب بودن حسگرها و یا دیگر قطعات اصلی یخچال باشد. البته شاید حالا تصور زندگی بدون یخچال کمی برای شما سخت باشد اما در زمان های قدیم از برف زمستان یا نمک برای نگهداری از مواد غذایی استفاده میشد و مردم به نحوی زندگی خود را با این شرایط وفق داده بودند. امروزه یخچال ها یکی از اولین وسایلی هستند که هر کس برای تهیه لوازم خانه به خرید آنها اقدام می کند. از یخچال برای نگهداری مواد غذایی و جلوگیری از فساد زود هنگام استفاده می شود و بدون یخچال زندگی واقعا کمی سخت خواهد بود، زیرا هر وعده غذایی باید به صورت جدگانه پخت شود و اگر مقداری غذا اضافه باشد احتمالا در وعده بعدی و مخصوصا در هوای گرم قابل استفاده نخواهد بود.
در این مقاله به معرفی اجزای اصلی سازنده یخچال، علت یخ زدن داخل یخچال و ارتباط این موضوع با خرابی هرکدام از قطعات میپردازیم و راه های پیشگیری از این مشکل و همچنین نحوه تعمیر آن را بررسی می کنیم.
اجزای اصلی سازنده یخچال فریزر
در این قسمت اجزای اصلی سازنده یک یخچال را معرفی می کنیم و وظیفه هر قسمت را توضیح می دهیم. خرابی هرکدام از این بخش ها می تواند در عملکرد نهایی یخچال مشکل ایجاد کند. در صورت خرابی این قسمت ها تعمیرکاران آموزش دیده که در آموزشگاه های مجهز عیب یابی و تعمیرات این قطعات را آموزش دیده اند می توانند شما را کمک کنند. آموزشگاه پیشنهادی ما برای آموزش تعمیرات لوازم خانگی آموزشگاه فنی سازان می باشد.
کمپرسور یا همان موتور یخچال
کمپرسور یا همان موتور یخچال اصلی ترین بخش یک یخچال و قلب تپنده آن است و با جریان مستقیم برق کار می کند. کمپرسور که معنی لغوی آن “فشرده ساز” می باشد، در پشت یخچال قرار می گیرد و وظیفه آن دریافت گاز سردکننده یا مبرد از اپراتور و فشرده سازی آن است. کمپرسور عمل مکش و دمیدن گاز را انجام می دهد. این گاز بعد از تخلیه شدن مجددا وارد لوله ها می شود تا عمل سرد کردن را انجام دهد.
کندانسور
کندانسور که معنی لغوی آن “چگالنده” می باشد یکی از بخش های اصلی یخچال است و شامل یک لوله مسی می باشد که در پشت یخچال قرار می گیرد. مایع مبرد که در کمپرسور فشرده شده وارد کندانسور شده و تبدیل به مایع می شود. این مایع برای چرخش در یخچال و گرفتن گرمای داخل یخچال دوباره وارد لوله های مارپیچی پشت یخچال می شود.
به دلیل اینکه گاز در کندانسور فشرده شده و تبدیل به مایع می شود کمی گرم می شود. اگر گرمای این گاز قبل از حرکت به سمت لوله ها گرفته نشود عمل سرد کردن با ایراد مواجه می شود. برای همین در برخی انواع یخچال مثل یخچال های ویترینی از فن برای خنک کردن این گاز استفاده می شود.
فیلتر یا درایر
فیلتر یا درایر که معنی لغوی آن “خشک کن” است گازی را که در کندانسور فشرده شده را تحویل می گیرد. این فیلتر جرم و رطوبت گاز را گرفته و باعث می شود عمل سرد کردن با کیفیت بیشتری صورت بگیرد. درایر شامل دو قطعه لوله متصل است که یکی از آنها ضخیم تر می باشد و به کندانسور متصل است. موادی از جنس سیلیکات داخل فیلتر وجود دارد که رطوبت را جذب می کنند.
اپراتور یا محفظه تولید یخ
اپراتور در یخچال در واقع یک مبدل حرارتی است. گاز خنک کننده گرمای دریافت شده از داخل محفظه یخچال را از اپراتور جذب می کند و خود به دلیل جذب این گرما تبخیر می شود و سپس توسط موتور یخچال مکیده میشود. اپراتور را از فلز آلومینیوم می سازند تا گرما را بهتر انتقال دهد.
کاپیلاری تیوپ یا لوله مویی
لوله مویی یکی دیگر از قطعات خیلی مهم یخچال است. این لوله به این دلیل لوله مویی نامیده می شود که بسیار باریک است و همچنین طول کمی دارد. لوله مویی جریان گاز خنک کننده را کنترل می کند. گاز خنک کننده بعد از ورود به لوله مویی فشار خود را تا حد قابل توجهی از دست می دهد و تبدیل به مایع می شود.
ترموستات
ترموستات در بسیاری از وسایل برقی و الکترونیکی وجود دارد و وظیفه آن کنترل دما است. حسگر ترموستات به اپراتور متصل است. اگر دمای داخل یخچال به مقدار پیش بینی شده برسد، منبع برق را از کمپرسور متوقف میکند و هنگامی که دما بالاتر از مقدار پیش بینی شده باشد برق کمپرسور دوباره متصل میشود.
علت یخ زدن داخل یخچال
مهمترین علت یخ زدن داخل یخچال ورود هوای مرطوب و گرم به داخل یخچال است. برفک در اصل در اثر مرطوب بودن هوای داخل یخچال ایجاد می شود. این رطوبت در سرمای داخل یخچال یخ می زند و خود را به صورت قطرات شبنم روی دیواره یخچال نشان میدهد. این قطرات ریز یخ زده به تدریج ضخیم تر می شوند و خود را به صورت یک لایه یخ یا همان برفک داخل یخچال نشان می دهند. اصلی ترین دلیل ایجاد این برفک در یخچال باز شدن مکرر درب آن و ورود رطوبت از بیرون به محفظه یخچال است. دلیل دیگر این رطوبت می تواند وجود میوه و سبزیجات و همچنین قرار دادن غذای گرم داخل یخچال باشد.
گاهی اوقات این رطوبت از ایراد در قطعات مختلف یخچال ایجاد می شود. یخچال دارای قطعات زیادی می باشد اما تعدادی از این قطعات هستند که ایراد در عملکرد آنها به طور مستقیم و یا غیر مستقیم در ایجاد برفک نقش دارند. در زیر این قطعات و ایرادات آنها را ذکر می کنیم.
خرابی دمپر ورودی هوا
خرابی دمپر می تواند مهمترین علت یخ زدن داخل یخچال باشد. ایراد در این قطعه در به هم خوردن تعادل دمایی داخل یخچال و ایجاد برفک نقش مهمی دارد. اپراتور یخچال دارای یک فن می باشد و وظیفه دمپر ایجاد تعادل در جریان هوای آن است. اگر جریان هوای فن متعادل باشد فلپر یخچال به خوبی کار می کند و میزان سرمای ورودی به غذا در یخچال متعادل خواهد بود. هنگامی که سرمای مواد غذایی بیش از حد باشد دمپر باید مورد بررسی قرار بگیرد.
خرابی برد اصلی
برد اصلی یخچال مانند مغز دستگاه و در واقع قسمت کنترل کننده آن است. در صورت هرگونه نقص در عملکرد برد فرمان به درستی به قطعات مختلف یخچال ارسال نمی شود و همین مساله ممکن است علت یخ زدن داخل یخچال و به هم خوردن تنظیم دمای یخچال باشد. در واقع برد الکترونیکی وظیفه هماهنگی کمپرسور و فن ها و سیستم ضد یخ را بر عهده دارد و در صورت ایراد در عملکرد این قطعات عملکرد سوپاپ هوا یا دمپر از تنظیم خارج می شود و موازنه دمایی سیستم به هم میریزد.
تعمیرات برد از شغل های بسیار تخصصی می باشد که تکنسین های این حوزه در صورت آموزش صحیح قادرند انواع بردها در لوازم الکترونیکی خانگی را تعمیر کنند. پیشنهاد ما به شما آموزش تعمیرات بردهای الکترونیکی آموزشگاه فنی سازان می باشد که زیر نظر اساتید مجرب این حوزه در کارگاه مجهز به صورت عملی برگزار می شود.
خرابی ترموستات
مهمترین قطعه در تنظیم دمای داخل یخچال ترموستات دستگاه می باشد. ترموستات به طور مستقیم در قطعات الکترونیکی وظیفه تنظیم دمای سیستم را بر عهده دارد. ایراد در عملکرد ترموستات به هر دلیلی می تواند باعث سرد شدن بیش از حد مواد غذایی داخل یخچال و یا بر عکس آن سرد نشدن آنها به حد کافی باشد.
کار ترموستات در واقع انتقال ولتاژ به کمپرسور و موتور فن چگالنده و تبخیر کننده است. کار نکردن ترموستات می تواند علت یخ زدن داخل یخچال باشد.
خرابی برد کنترل دما
برد کنترل دمای یخچال وظیفه دارد برای کمپرسور و فن موتورها ولتاژ لازم را ایجاد کند. ایراد در عملکرد برد کنترل دما یکی از دلایل اصلی و رایج در به هم خوردن تنظیم دمای یخچال است. اگر این قطعه خراب شود ولتاژ بدون هیچگونه کنترلی به کمپرسور و فن موتورها منتقل شده و داخل یخچال یخ می زند. یکی از نشانه های خرابی برد کنترل دما یخ زدن میوه ها در جا میوه ای است.
علت یخ زدن داخل یخچال قدیمی
برفک زدن یخچال های قدیمی کاملا عادی است و حتی کارخانه سازنده این مدل یخچال ها هیچ ادعایی در مورد اینکه یخچال تولید شده توسط آنها بدون برفک است ندارند. این یخچال ها از سیستم ضد برفک برخوردار نیستند و هر چند ماه یکبار نیاز است به صورت دستی برفک زدایی شوند. البته گاهی میزان برفک این یخچال ها بیش از حد می شود. در این صورت اگر از نوار لاستیکی درب یخچال و گرم نبودن محل یخچال مطمئن باشید به احتمال زیاد علت برفک زیاد خرابی ترموستات خواهد بود. یادتان باشد برای برفک زدایی جایخی یخچال، از ابزار تیز استفاده نکنید زیرا می تواند باعث سوراخ شدن لوله های گاز رسان و آسیب جدی به دستگاه شود. پس صبور باشید تا یخ یخچال ذوب شود.
علت یخ زدن داخل یخچال بدون برفک
یخچال های جدیدتر دیگر مشکل برفک زدن ندارند و از سیستم های ضد برفک استفاده می کنند. اما گاهی اوقات بازهم ممکن است به دلایلی شاهد ایجاد برفک در این یخچال ها باشیم. دلایل ایجاد برفک در یخچال های نسل جدید می تواند زندگی در مکان های مرطوب، نصب یخچال کنار پنجره مخصوصا در شهرهایی با هوای شرجی، قرار دادن وسایل گرمایشی و یا اجاق گاز و سماور نزدیک یخچال و بریدگی و پوسیدگی لاستیک دور درب یخچال باشد. اگر این موارد نباشد ایراد به احتمال خیلی بالا از ترموستات یخچال خواهد بود.
پیشگیری از یخ زدن داخل یخچال
شما می توانید با انجام اقداماتی ساده از برفک زدن یخچال خود تا حد زیادی جلوگیری کنید یا آن را به تاخیر بیاندازید. اگر داخل یخچال برفک وجود دارد دلیل آن بسته نشدن کامل درب یخچال و گردش هوای بیرون به داخل آن است. چینش نا مناسب مواد غذایی هم می تواند موجب جلوگیری از گردش هوا و یخ زدن یخچال شود. همچنین رعایت نکات زیر می تواند در برفک زدایی یخچال شما بسیار موثر باشد:
- سعی کنید درب یخچال را کمتر باز و بسته کنید. گاهی اوقات بدون هیچ دلیلی درب یخچال را باز و بسته می کنیم و یا درب یخچال را برای مدت طولانی باز نگه می داریم. رعایت این نکته برفک زدن یخچال شما را حداقل یک ماه عقب می اندازد.
- به نوار دور درب یخچال توجه کنید. نوار نباید پوسیده باشد و یا هیچگونه بریدگی و پارگی داشته باشد. در این صورت های بیرون به درون نفوذ می کند و باعث ایجاد برفک می شود.
- اگر متوجه ایجاد برفک در قسمتی از یخچال خود شدید سریعا آن را برطرف کنید تا بیشتر نشود. با این کار ایجاد دوباره برفک را تا حد زیادی به تاخیر می اندازید.
- اگر برای مدت طولانی منزل نیستید مواد فاسد شدنی را از یخچال خارج کرده و آن را خاموش کنید.
- بعد از برطرف کردن برفک ها سعی کنید تمام آب باقیمانده را کامل خشک کنید چون آب باقیمانده دوباره داخل یخچال یخ خواهد زد.
- از هرگونه ورود گرما به داخل یخچال جلوگیری کنید.
- استفاده از نمک می تواند باعث شود یخچال کمتر یخ بزند.
جمع بندی علت یخ زدن داخل یخچال
همانطور که در این مقاله مشاهده کردید هر گونه اقدامی که باعث ورود هوای خارج از یخچال به داخل شود ممکن است به علت مرطوب بودن ایجاد برفک نماید. ضمن اینکه از لحاظ فنی هیچ تفاوتی بین انواع یخچال های موجود در بازار از جهت دلیل زدن برفک وجود ندارد بنابرین علت یخ زدن داخل یخچال آزمایش، علت یخ زدن داخل یخچال الکترواستیل، علت یخ زدن داخل یخچال بوش، علت برفک زدن یخچال امرسان، ، علت برفک زدن یخچال ساید، علت برفک زدن یخچال اسنوا و … همه یکسان هستند و برای برطرف کردن این مشکل به یک متخصص مجرب حوزه تعمیرات یخچال و فریزر نیاز است.
متخصص مجرب کسی است که آموزش های اصولی را در آموزشگاه های معتبر فنی و حرفه ای و در کارگاه های مجهز دیده و به فوت و فن کار آشنا است.